Honden leren op verschillende manieren en in het begeleiden van jouw hond kan het zinvol zijn als je kennis hebt van deze manieren.
Eerder schreef ik een blog over socialisatie bij honden. Socialisatie is een groot deel “gewenning”: Het leren dat er dingen in het leven zijn of gebeuren waar je niks mee hoeft.
Een belangrijke manier van leren, waar we in hondentraining heel veel gebruik van maken is dat de hond leert dat zijn gedrag een bepaald gevolg heeft. Bijvoorbeeld dat we hem leren dat als hij gaat zitten op het commando “zit” dat hij dan een voertje krijgt. In mijn volgende blog zal ik dieper ingaan op het belonen en corrigeren van gedrag en waarom ik alleen gebruik maak van belonen en zo min mogelijk met corrigeren.
In deze blog wil ik vooral de andere belangrijke manier van leren bij honden uitleggen: Namelijk het maken van associaties. Dat is wat honden heel veel doen: Bijvoorbeeld; als jij de riem pakt mag de hond mee uit, als jij je tas en sleutels pakt blijft de hond alleen thuis, als de koelkast open gaat komt er kaas. Een paar willekeurige voorbeelden van associaties maken. De hond hoeft hiervoor zich niet te “gedragen”. Hij leert, los van wat hij doet, dat een bepaalde prikkel een bepaald gevolg heeft.
Een heel mooi voorbeeld van mijn eigen Dino: Als je Dino ergens heel blij mee kunt maken is het met een stukje ei. Daar is hij echt gek op. En wat doen wij mensen op een gekookt eitje: Een beetje zout… En wat is er dus regelmatig hier in huis gebeurt: Wij koken eitje voor onszelf en de honden krijgen dan eigenlijk altijd een hapje ei. Omdat het ei vaak nog warm is eten wij eerst voordat Dino zijn eitje krijgt. Wij gebruiken het zoutmolentje…
Welke associatie heeft Dino gemaakt: Zoutmolentje betekent ei! Dus zodra hij zoutmolentje hoort gebeurt er bijvoorbeeld dit:
Daarnaast heeft hij bv ook geleerd dat het eitje kapot tikken ook betekent ei. Dus zo heeft hij verschillende associaties gemaakt met dat lekkere eitje. En daarvoor hoeft hij niks te “doen”.
Het is ook logisch dat honden dit heel frequent doen: Dat is namelijk hun manier om te weten wat er gebeurd. Wij hebben een agenda en een planning voor de dag. Maar onze honden weten niet altijd wat er gebeuren gaat. Tot dat ze geleerd hebben dat een bepaald iets gevolgd wordt door iets anders. Daar kunnen ze logica en zekerheid uit krijgen! Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld het moment van eten krijgen. Bij mij krijgen ze altijd eten nadat ze uit zijn geweest. Dat weten ze, waardoor er voor hun een logica ontstaat in de dag aan de hand van gebeurtenissen.
Met emoties gebeurd hetzelfde en dat is het volgende belangrijke punt: Een emotie wordt net als een andere prikkel geassocieerd met iets. Dat staat los van het gedrag van de hond. Bijvoorbeeld: onweer = angst. En onweer gaat vaak samen met regen dus: Regen betekent onweer. Regen geeft al angst. Zo bouwen angsten heel vaak uit.
Maar ook bijvoorbeeld honden die uitvallen doen dit vaak uit angst. Het zien van een andere hond betekent dan angst. Het uitvallen is dan het gevolg van die angst. Het doel van een training zou dan ook niet moeten zijn om de hond “af te leren” uit te vallen, maar door te zorgen dat die angst weg gaat/ vermindert, zodat het uitvallen vanzelf niet meer nodig is!
En daar gaat het in begeleiding van veel probleemgedrag mis. Wij mensen kijken vooral naar het gedrag, wat ook logisch is, want dat is waar wij mee moeten dealen. Maar daar zit niet de oplossing in! De oplossing zit hem echt in het kijken naar de emotie die eronder ligt. In waarom doet de hond wat hij doet? Als je dat kan veranderen, verandert het gedrag vanzelf.
Wil je hulp bij het gedrag van jouw hond? Stuur me dan gerust een berichtje!
Rian
Hallo Leonie,
Mijn viervoeter-huisgenoot Pjotr (lijkt op een Drentse Patrijshond) is vorig jaar bij mij komen wonen na een leven vol verschillende adressen. Buiten zijn schuld. Hij is nu tien jaar.
Eerst twee jaar in een opvang in Spanje, toen bij een dame in Nederland die niet meer voor hem kon zorgen, vervolgens bij iemand in Belgie wier nieuwe man de hond niet meer wilde, toen naar Limburg, op een boerderij waar al acht andere honden woonden. Op dat laatste adres is hij een paar keer door de grootste honden gebeten.
Gezien zijn verleden vind ik het ontzettend knap van hem hoe vrolijk, sociaal en speels hij nog is.
Alleen honden die lijken op die hem gebeten hebben, kan hij niet uitstaan. Dan wordt hij een grommende tijger en hangt in zijn tuig.
Het is me nog niet gelukt om hem te kalmeren in die situaties. Als het kan, nemen we een ander pad maar dat is niet altijd mogelijk.
Ik vind het zielig voor hem dat hij zich soms onveilig voelt. Denk je dat een hond op die leeftijd en met zijn ervaringen, nog kan leren dat niet alle grote zwarte honden een bedreiging vormen?
Vriendelijke groet,
Rian
Leonie Noordhoek
Hi Rian,
Wat sneu zeg dat Pjotr zo’n verleden heeft! En goed dat je honden die hem angst geven probeert te vermijden dat is al een goede 1e stap!
Ik denk zeker ook dat een hond op oudere leeftijd nog kan leren. Ik had een oudere hond die achter katten aan ging, toen ik in opleiding was voor gedragstherapeut ben ik er mee aan de slag gegaan.
Ik denk dat ze 11 jaar was ongeveer toen ze leerde anders om te gaan met katten! Dus ja, ook oudere honden kunnen zeker nog leren! Ik zal je nog een persoonlijk mailtje sturen, dat communiceert wat makkelijker.
Met vriendelijke groet,
Leonie Noordhoek