Een wolf in een hondenuiterlijk?

In het kijken en beoordelen van hondengedrag wordt vaak uit gegaan van onderzoeken naar gedrag van wolven. Maar is dit echt relevant?

Hoe de wolf tot de hond is geworden en gedomesticeerd is, is niet helemaal duidelijk, maar dat we er van uit kunnen gaan dat honden afstammen van wolven is wel duidelijk. Echter, dat betekent niet dat het zinvol is om honden echt te vergelijken met wolven. Het DNA tussen honden en wolven is sterk vergelijkbaar, maar dat is het DNA van mensen en chimpansees ook.

Ian Dunbar zegt: “Hondentraining baseren op een misverstand over wolvengedrag is even zinvol als onze kinderen onderwijzen op basis van een misverstand over chimpanseegedrag.”

Een van de grote verschillen tussen honden en wolven is de reactie op andere diersoorten inclusief de mens. De hond is een van de weinige diersoorten die in staat is om relaties aan te gaan met andere diersoorten inclusief de mens. Een wolf zal proberen andere diersoorten, maar ook andere wolvenroedels te vermijden. Uit onderzoek is ook gebleken dat honden, om problemen op te lossen, naar mensen kijken voor hulp, terwijl een wolf het probleem zelf zal proberen op te lossen (o.a Miklosi heeft hier onderzoek naar gedaan). Naar mijn mening is het zinvol om te kijken naar een hond als hond, en niet als een nakomeling van de wolf.

Eén van de hardnekkige misverstanden in hondentraining die hier uit voorkomt is het volgen van “de dominantietheorie”. In deze theorie wordt er van uit gegaan dat er in een roedel wolven een duidelijke hiërarchie heerst en een wolf altijd zal proberen hoger op te komen. Dit wordt in de hondentraining gebruikt als basis om aan te geven dat je als eigenaar van een hond altijd “de baas” moet zijn over de hond door bijvoorbeeld bepaalde handelingen te doen. Ook bij probleemgedrag wordt dan vaak gezegd dat dat komt omdat de hond dominant is.

In mijn adviezen en trainingen gebruik ik deze manier niet om een aantal redenen:

• Als eerste de hierboven genoemde reden dat honden geen wolven zijn.
• Ten tweede is deze theorie gebaseerd op een onderzoek van Dr. Mech. Dit onderzoek is gedaan bij wolven in gevangenschap. Deze wolven waren geen familie van elkaar, hadden een beperkte leefruimte en beperkt voedsel. Dr. Mech is zelf op zijn onderzoek terug gekomen, omdat uit onderzoek bij wolven in het wild gebleken dat de verhoudingen heel anders lagen. In het wild leven honden in families – Papa en Mama wolf met kinderen. Hij zag hier meer een natuurlijk, ouderlijk leiderschap in plaats van een hiërarchie op basis van agressie.
• Ten derde zijn de onderzoeken die gedaan zijn gedaan met wolven van deze tijd. Waarschijnlijk zijn deze wolven niet de voorouders van de hond, maar hebben deze huidige wolven en honden dezelfde voorouders die nu niet meer leven.

 Maar hoe dan wel?

Bij het beoordelen en veranderen van (probleem)gedrag bij honden is het belangrijk naar andere dingen te kijken:

• Veel gedraging die in het verleden als “dominant” genoemd werden zijn anders te verklaren. Er zijn 3 punten die samen een belangrijke rol vormen bij het ontwikkelen van gedrag:
  • Relatie; Hoe is jouw relatie ten opzichte van het andere individu. Honden zijn net als ons sociale dieren die een relatie aan gaan!
  • Resources; Hoe belangrijk vind jij een bepaald voorwerp? En zou je daar een conflict over aan gaan?
  • Leerervaringen; Hij heeft eerder ervaren dat zijn gedrag consequenties heeft. Deze consequenties kunnen zowel positief of negatief geweest zijn. Dit beïnvloed je reactie na deze ervaringen!

Als voorbeeld: Hoe zou het zijn als je met vreemde mensen wordt opgesloten in een ruimte en 2x per dag een pistoletje naar binnen geschoven zou worden? En hoe zou dat zijn als je met je familieleden daar opgesloten zou zitten? En heeft het invloed als je eerder honger geleden hebt? Of als je juist altijd een overvloed hebt gehad aan eten?

• Het tweede punt wat belangrijk is bij het kijken naar gedrag zijn emoties. Er is ondertussen genoeg onderzoek gedaan naar emoties bij dieren, o.a. door Jaak Panksepp. Emoties zijn bij ons, maar ook bij onze huisdieren een drijfveer voor gedrag. In mijn vorige blog heb ik hier al meer over geschreven.

Wil je meer lezen over dit onderwerp? Lees dan het boek van John Bradshaw “Dit is de hond”. Ook zijn er op doggo.nl een serie artikelen verschenen over dit onderwerp.

Of neem contact op met mij als je specifieke vragen hebt over jouw situatie en jouw hond!