Stress bij honden

De maatschappij waarin wij met onze honden leven is over het algemeen vrij hectisch. Daar hebben wij mensen last van, maar onze honden ook. Een beetje stress op zijn tijd is niet erg en hoort erbij, maar als dit teveel wordt kan dit zorgen dat het emmertje over stroomt, ook bij onze honden. Dat overlopen van de stress-emmer kan dan een oorzaak zijn of bijdragen aan eventueel probleemgedrag. Wanneer stress teveel wordt is heel individueel. De ene hond kan meer hebben als de andere. De ene heeft een grotere “stressemmer” dan de ander. Het is dan ook vooral belangrijk naar jouw eigen hond te kijken: Wat kan hij aan en wanneer wordt het teveel? En hoe kun je dat zien aan jouw hond?

Er zijn een aantal signalen die een uiting van stress of spanning zijn. Vaak zijn deze signalen te zien op het moment dat er een situatie is die de hond moeilijk vind. Denk aan signalen als wegkijken, oogwit laten zien, een pootje heffen en tongelen (met de tong over de neus likken). Maar er zijn ook signalen waaraan we kunnen zien dat de stress teveel is geweest, waardoor de hond moeite heeft met herstellen. Denk bijvoorbeeld aan honden die onrust in huis vertonen (“hyperactief” zijn), honden die slecht tot rust komen, overmatig blaffen, op knuffels of kussens rijden, uitvallen of snel geïrriteerd zijn. Jouw hond heeft waarschijnlijk een voorkeur voor bepaalde signalen die hij laat zien, belangrijk is het dat je deze leert kennen, door goed naar je hond te kijken!

Nu we geconstateerd hebben dat stress een factor is bij (probleem) gedrag en het welzijn van de hond is natuurlijk de volgende vraag: Wat kunnen we er aan doen?

Wij mensen weten van te voren over het algemeen wat er gaat gebeuren in een dag. Een hond daarentegen is overgeleverd aan onze planning en weet dit niet van te voren. Het kan jouw hond daarom erg helpen  hem meer voorspelbaarheid te geven in de dagen. Op vaste tijden met de hond gaan wandelen, op vaste tijden eten en slapen en routine in wanneer de hond alleen moet zijn kan heel veel rust geven voor de hond! Daarnaast kan het helpen vaste routes te wandelen en in de wandelingen te kijken naar hoeveel prikkels de hond tegen komt. Hoeveel andere honden en mensen kom je tegen op een wandeling? En kan jouw hond dit aan? Het kan helpen rustigere wandelroutes te kiezen. Naast voorspelbaarheid geven kan het ook helpen de hond meer controle te geven. Laat de hond is het tempo en de route van de wandeling bepalen (mits dit veilig kan uiteraard!). Maar laat jouw hond ook informatie verzamelen. Laat hem  snuffelen, want dat geeft hem informatie over de buurt, over andere honden, andere dieren etc. Maar laat hem ook kijken als je op afstand bijvoorbeeld een vreemde hond tegen komt. Op deze manier breng je meer rust in de wandelingen. Leerzaam voor jou als eigenaar is om op dit soort momenten goed te kijken naar de lichaamstaal van de hond. Ziet hij er nog ontspannen uit? Of laat hij op afstand van een prikkel al kleine stress signalen zien?

Het is zinvol rekening te houden dat bij stress (ook bij positieve stress!) stresshormonen, zoals adrenaline en cortisol, aangemaakt worden in het lichaam. Deze stresshormonen zorgen ervoor dat het lichaam klaar gemaakt wordt om in actie te komen. Een basis level van deze stresshormonen is nodig om te leven, echter te veel kan zorgen dat het lichaam van de hond continue “aan” staat, continue klaar is voor actie en niet tot rust komt.

Het duurt even voordat deze stresshormonen weer gezakt zijn en de hond tot rust kan komen. Voor cortisol kan dit wel 8 uur duren! Als er bijvoorbeeld ’s morgens iets wordt ondernomen waarbij jouw hond cortisol produceert en ’s avonds weer, dan heeft hij  geen tijd om tot rust te komen. Stress kan hierdoor erg stapelen, als er steeds situaties zijn waarin de hond stress ervaart. Het is daarom goed om te kijken naar wat er met de hond gedaan wordt en hoeveel rust er tussen de activiteiten zit. Situaties waarin stresshormonen geproduceerd worden zijn situaties waarin de hond spanning ervaart, maar ook situaties waar hij erg enthousiast van word. Denk bijvoorbeeld aan met ballen gooien, wat een enorme adrenaline kick geeft.

Vergelijk dit weer met ons mensen: Veel mensen hebben het weekend ook nodig om tot rust te komen en even af te schakelen van een werkweek. Ook hier heeft de ene mens dit meer nodig dan de ander, afhankelijk van de mate van stress en hoe snel je hier van kan herstellen! Dit geld ook voor onze honden…

De hoeveelheid en soort activiteiten moeten passen bij de behoeftes van de hond. Het is aan de ene kant heel goed om activiteiten te ondernemen met de hond, zeer zeker! Maar het kan ook teveel zijn. Kijk vooral naar wat jouw hond doet en hoe die zich daarbij gedraagt om te kijken of de activiteiten aangepast zijn aan de behoeften van de hond.  Dit kan echt per ras, maar ook per individuele hond verschillend zijn. De ene activiteit zorgt voor meer opwinding dan een andere activiteit. Activiteiten met veel actie zorgen voor een toename van de stresshormonen. Denk bijvoorbeeld aan balspellen, behendigheid of flyball. Deze activiteiten kunnen zorgen dat de opwinding, en daarmee de stresshormonen, bij jouw hond heel hoog worden. Er zijn andere activiteiten die juist rustig, maar heel bevredigend werken, zoals met de neus werken in snuffelspelletjes, zoekspelletjes of speuren. Je kunt bij de beoordeling of de activiteiten passen bij jouw hond dus ook kijken naar het soort activiteit!

Samenvattend: De mate van stress die een hond aankan is heel individueel. Belangrijk is daarom ook echt te kijken naar jouw hond. Als jij iedere dag leuke dingen met jouw hond doet en hij heeft geen probleemgedrag, dan is dit alleen maar goed natuurlijk! Maar op het moment dat jouw hond probleemgedrag vertoont is het voor het welzijn van jouw hond goed om te kijken hoe vol de stressemmer van jouw hond zit en op basis daarvan maatregelen te nemen voor meer rust. Tijdens een consult kan ik samen met jouw kijken naar de mate van stress bij jouw hond en welke aanpassingen hem kunnen helpen. Neem gerust contact op voor meer informatie via leonie@mijnbaasenik.nl

Stress geeft ook fysieke gevolgen en kan een relatie hebben met ziekten. Wil je daarover meer lezen? Lees dan deze blog over de gevolgen van stress!